۵ موردازمهمترین دلایلی که باعث فاجعه درهواپیماها میشود

مهمترین دلایل سقوط هواپیما

هر زمانی که اخبار مربوط به حوادث هوایی را می شنویم اولین چیزی که به ذهنمان می رسد سوالاتی در مورد ایمنی هواپیماها و یا تهدیدات تروریستی است. اما تا زمانی که حقایق به طور کامل مشخص نشود غیرممکن است تا بتوانید دلایل سقوط هواپیما را حدس بزنید. تنها چیزی که می توان از ان مطمئن بود این است که علت های متعددی وجود دارد که بیش از سایر عوامل از دلایل سقوط هواپیما و یا وقوع فاجعه برای آن می باشد. سازمان ایمنی حمل و نقل (NTSB) یک سازمان تحقیقاتی مستقل در ایالات متحده بوده که مسئولیت وضع قوانین و بررسی سوانح حمل و نقل را بر عهده دارد. بررسی دلایل سقوط هواپیما نیز بر عهده این سازمان بوده و در صورت درخواست، به کشورها و دولت های نظامی نیز کمک می کند. ما نیز در این مطلب قصد داریم تا مهمترین دلایل سقوط هواپیما را بررسی کنیم پس با الی گشت همراه شوید.

خطای خلبانان

امروزه هواپیماها قابل اعتمادتر شده و نسبت حوادث ناشی از خلبانان از دلایل سقوط هواپیما افزایش یافته که این عدد چیزی در حدود ۵۰ درصد می باشد. هواپیماها ماشین های پیچیده ای بوده که نیاز به مدیریت زیادی دارند. از آنجایی که خلبانان به طور معمول در هر مرحله نیاز دارند تا با سیستم ها ارتباط برقرار کرده و آن ها را به کار بگیرند بنابراین زمان های زیادی وجود دارد که ممکن است اشتباه رخ دهد. این اشتباهات از خطا در برنامه ریزی کامپیوتر حیاتی مدیریت پرواز (FMC) گرفته تا اشتباه در محاسبه میزان سوخت مورد همگی می توانند از دلایل سقوط هواپیما باشند. در حالی که چنین خطاهایی تاسف بار خواهند بود اما همیشه باید به یاد داشته باشید زمانی که همه چیز می تواند فاجعه بار باشد این خلبان است که آخرین امید خواهد بود.

در ژانویه سال ۲۰۱۹ یک هواپیمای ایرباس ۳۲۰ در آسمان شهر نیویورک به دسته ای از غازها برخورد کرده و تقریبا تمام قدرت موتورهای خود را از دست داد. خلبان پرواز چسلی سولنبرگر (Chesley Sullenberger) مجبور بود تمامی گزینه ها را بررسی کرده و به سرعت گرفته و عمل کند. بنابراین او با استفاده از تجربه خود و همچنین آشنایی با هندلینگ هواپیما فرود در رودخانه هادسون را به عنوان بهترین گزینه انتخاب کرد. جان ۱۵۰ مسافر این پرواز توسط کامپیوترها و سایر سیستم های خودکار نجات داده نشد و تنها دو خلبان پرواز بودند که توانستند آن ها را نجات دهند. این همان چیزی است که برخی افراد تصور می کنند می توان با کامپیوترها و کنترل کننده های زمینی جایگزین نمود.

نقص مکانیکی

با وجود پیشرفت هایی که در طراحی و کیفیت تولید به وجود آمده است اما همچنان خرابی ناشی از تجهیزات چیزی در حدود ۲۰ درصد از دلایل سقوط هواپیما و سوانح فاجعه بار را شامل می شود. با اینکه امروزه موتورها بسیار قابل اعتمادتر از نیم قرن پیش عمل می کنند اما هنوز هم گاها شگت های فاجعه باری به وجود می آید. در سال ۱۹۸۹ از هم پاشیدن تیغه فن باعث از کار افتادن موتور شماره یک بویینگ ۷۳۷ سری ۴۰۰ بریتیش میدلند (British Midland) شد. سختی نوشتار دستورالعمل ها باعث شد تا خلبانان به درستی متوجه نشوند که کدام موتور قدرت خود را از دست داده است. بنابراین به شکلی تعجب آور آن ها موتور شماره دو را خاموش کردند. بدون وجود قدرت موتورها، هواپیما از باند فرود شماره ۲۷ فرودگاه میدلند که طول کوتاهی هم داشت خارج شده و در نهایت ۴۷ کشته و چندین زخمی در این حادثه برجای ماند. این سانحه تلفیقی از نقص مکانیکی و خطای خلبانان بود که موجب دلایل سقوط هواپیما گردید.

اخیرا یک هواپیمای ایرباس ۳۸۰ متعلق به خطوط هوایی کانتاس که ۴۵۹ مسافر همراه خود داشت، دچار از کار افتادگی موتور خود در آسمان جزیره باتام (Batam Island) اندونزی گردید. باتوجه به مهارت خلبانان، هواپیمای آسیب دیده توانست به سلامت فرود آید. گاهی اوقات فن آوری های جدید نوع جدیدی از شکست را معرفی می نماید. به عنوان مثال در سال های ۱۹۵۰ نوعی از پرواز در ارتفاع بالا معرفی شد که فشار هوای داخل کابین یک خطر جدیدی را ارائه می کرد. این اتفاق در اثر خستگی فلز در اثر فشار بر بدنه می افتاد. چندین فاجعه بزرگ ناشی از این مشکل که جزء دلایل سقوط هواپیما بود به وجود آمد که باعث شد این مدل تا زمانی که تغییراتی در طراحی آن انجام شود عقب نشینی کند.

آب و هوا

آب و هوای بد و نامناسب در حدود ۱۰ درصد از سوانح و دلایل سقوط هواپیما را شامل می شود. علی رغم وجود مجموعه هایی از سیستم های الکترونیکی مانند قطب نمای ژیروسکوپی، ناوبری های ماهواره ای و داده های آب و هوایی اما همچنان هواپیماها در طوفان، برف و مه قرار می گیرند. در دسامبر ۲۰۰۵ پرواز شماره ۱۲۴۸ هواپیمایی ساوتوست (Southwest Airlines) که از فرودگاه بین المللی بالتیمور واشنگتن به سمت فرودگاه بین المللی میدوی شیکاگو در حرکت بود، تلاش کرد تا در یک کولاک برف فرود بیاید. هواپیما بر روی باند لیز خورده و به یکسری از اتومبیل ها برخورد کرد. در نتیجه این سانحه یک نوزاد کشته شد.

یکی از بدترین سوانح آب و هوایی که از دلایل سقوط هواپیما می باشد در فوریه سال ۱۹۵۸ رخ داد. زمانی که یک فروند هواپیمای بریتیش یوروپن (British European Airways) دو موتوره تلاش می کرد تا از فرودگاه مونیخ بلند شود دچار سانحه شده و سقوط کرد. بسیاری از ۲۳ نفری که در این پرواز کشته شدند از اعضای باشگاه فوتبال منچشتر یونایتد بودند. محققان تایید کردند که دلایل وقوع این سانحه از جمله وجود برف و آب در سطح باند بوده که موجب کاهش سرعت مجاز شده است و خلبانان اصطلاحا به آن آلودگی باند می گویند. بنابراین هواپیما نتوانسته بود به سرعت کافی برای برخاستن از زمین برسد. به طور شگفت آوری برعکس آنچه مسافران فکر می کنند، رعد و برق نمی تواند یک عامل تهدید کننده یا یکی از دلایل سقوط هواپیما باشد.

خرابکاری

در حدود ۱۰ درصد از دلایل سقوط هواپیما و سوانح شامل خرابکاری یا فعالیت های تروریستی می شود. همانند میزانی که رعد و برق می تواند یک پرواز را تهدید کند، خرابکاری نیز بسیار کمتر از آن چیزی است که در نظر مردم و مسافران می باشد. با این وجود حملات شوکه کننده و تکان دهنده ای از سوی تروریست ها و خرابکاران انجام شده است. ربودن یک هواپیمای جت در سپتامبر ۱۹۷۰ توسط سه نفر از مسافران آن به سوی داوسون فیلد (Dawsons Field) در اردن باعث ایجاد نقطه ای جدید در تاریخ هوانوردی شده و کارشناسان را متوجه کرد تا مجددا قوانین امنیتی را بررسی نمایند. ربایندگان از طرفداران جبهه خلق بوده و برای ازادی سرزمین های اشغالی این کار را انجام داده و سراسر مطبوعات جهان از نام و عکس های این ربایندگان پر شد. با وجود پیشرفت های صورت گرفته اما همچنان یاغی ها و ربایندگان ممکن است بتوانند از موانع امنیتی عبور کنند. همانطور که در سال ۲۰۰۱ ریچارد رید (Richard Reid) یک بمب را در کفش خود جاسازی کرده بود. خوشبختانه تلاش رید برای منفجر کردن هواپیما بر فراز اسمان ناموفق ماند.

اشکال دیگری از خطای انسانی

مقدار باقی مانده از دلایل سقوط هواپیما و سوانح که در حدود ۱۰ درصد می باشد مربوط به انواع دیگری از خطاهای انسانی است. این موارد می تواند شامل اشتباهات ناشی از کنترل ترافیک هوایی، مخابره کنندگان، مسئولان بارگیری، مسئولان سوخت رسانی و یا مهندسان تعمیر و نگهداری باشد. گاهی اوقات نیاز به کار در شیفت های طولانی بوده که می تواند باعث شود تا مهندسان تعمیر و نگهداری مرتکب اشتباهات فاجعه باری شده که از دلایل سقوط هواپیما باشد.

در سال ۱۹۹۰ انفجار شیشه جلوی هواپیمای بریتیش ایرویز نزدیک بود تا به قیمت جان خلبان پرواز تمام شود. بر اساس تحقیقاتی که از این سانحه صورت گرفت مشخص شد که تمامی ۹۰ پیچ و مهره ای که برای محافظ شیشه استفاده شده بود کوچکتر از قطر مشخص شده بودند. بنابراین مهندس نگهداری شیشه جلو مقصر شناخته شد که به جای اینکه پیچ و مهره ها و فضای مورد نیاز را با یکدیگر تطبیق دهد، از اندازه های کوچکتر استفاده کرده بود. مهندس پرواز به خوبی استراحت نکرده و خواب کافی نداشت. به خصوص اینکه تعمیر این قسمت در زمانی صورت گرفته بود که او می بایست می خوابید و در این حالت به راحتی نمی توان استدلال کرده یا به خوبی قضاوت نمود.